Organizacja charytatywna Fight for Sight zajmująca się badaniami nad oczami ogłosiła finansowanie przełomowych badań nad komórkami macierzystymi, które mogą odwrócić utratę wzroku u osób z chorobami plamki żółtej, takimi jak zwyrodnienie plamki związane z wiekiem i młodzieńcze dystrofie plamki.

Zespół z King's College London, kierowany przez profesor Rachael Pearson, używa organoidów siatkówki, które są wyhodowane z komórek macierzystych w laboratorium, aby opracować “plastry”, które mogłyby odtworzyć funkcjonującą plamkę. Plamka żółta to mały obszar w siatkówce, zawierający wiele wrażliwych na światło komórek zwanych fotoreceptorami stożkowymi. Te “plastry” można następnie przeszczepić do siatkówki osób z chorobami plamki żółtej, przywrócić jej funkcję.

Zwyrodnienie plamki żółtej powoduje utratę widzenia centralnego w wyniku jej uszkodzenia. Fotoreceptorowe komórki stożka w plamce są niezbędne do widzenia szczegółów, jak i podczas czytania. Chociaż postęp niektórych postaci zwyrodnienia plamki żółtej można potencjalnie spowolnić, jeśli zostaną wykryte odpowiednio wcześnie, po utracie fotoreceptorów nie ma mechanizmu ich powrotu, a zatem utrata wzroku spowodowana tego typu stanami jest obecnie nieodwracalna.

Związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej jest najczęstszą przyczyną trwałej i ciężkiej utraty wzroku w Wielkiej Brytanii, w której około 1,2 miliona osób cierpi na tę chorobę we wczesnym stadium, a 700 000 osób żyje z zaawansowanym stadium zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem w tym kraju. Dziedziczne dystrofie siatkówki dotykają około jednej na 3000 osób.

Profesor Rachael Pearson powiedziała: „Mamy nadzieję, że to badanie pozwoli nam lepiej zrozumieć powstawanie plamki żółtej u człowieka, które następnie możemy wykorzystać do wygenerowania struktur do przeszczepów w leczeniu zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem i innych dystrofii plamki. Jest to bardzo istotne ponieważ ten rejon siatkówki odpowiada za ostre widzenie, które w wykonywaniu bardzo wielu czynności jest niezmiernie ważne. Pozwala więc to na czytanie, rozpoznawanie twarzy ludz. Te i inne czynności są bardzo ważne w aspekcie samodzielności.”

Dyrektor badań w Fight for Sight, dr Neha Issar-Brown, powiedział: „Cieszymy się, że możemy sfinansować ten pionierski projekt badawczy. Postęp w badaniach nad komórkami macierzystymi z wykorzystaniem organoidów otwiera nowe i ekscytujące możliwości badań nad utratą wzroku w wyniku chorób plamki. Z naszych ostatnich badań wynika, że częstość występowania tych schorzeń rośnie. Jeśli zakończą się powodzeniem, badania te torują drogę dla przyszłych badań i możliwości transplantacji i mogą zmienić życie ogromnej liczby osób z chorobą plamki żółtej”.

Do tej pory profesor Rachael Pearson i jej zespół opracowali protokoły różnicowania komórek macierzystych i przekształcili je w komórki siatkówki. Zespół pracuje teraz nad tym, aby te nowe komórki siatkówki samoorganizowały się przestrzennie, tak jak ma to miejsce ludzkiej plamce, a następnie nad prawidłowym umieszczeniem ich w oku, aby umożliwić połączenie się z siatkówką gospodarza, aby mogły wykonywać swoje funkcje. Zespołowi udało się już przekształcić ludzkie komórki macierzyste w fotoreceptory czopków, a ich dane wskazują, że możliwe jest uratowanie funkcji wzrokowych za pomocą tych fotoreceptorów.

Źródło: medicalxpress.com