Województwo Małopolskie wraz z Krakowskim Szpitalem Specjalistycznym im. Jana Pawła II od ośmiu lat realizuje Program zdrowotny w zakresie prewencji i wykrywania chorób układu krążenia wśród mieszkańców regionu. Dzięki podpisanej umowie pomiędzy szpitalem a samorządem województwa, opiewającej na kwotę blisko 700 tys. zł, będzie można zrealizować szereg działań profilaktycznych i zajęć edukacyjnych mających na celu poprawę stanu zdrowia i jakości życia mieszkańców Małopolski.
- Jedną z form zachowania dobrego stanu zdrowia jest profilaktyka. W grupie 5 programów profilaktycznych, które prowadzimy, kluczowe miejsce zajmuje program kardiologiczny. Realizacja przedsięwzięcia pozwala nam poprawiać alarmujące statystyki dotyczące chorób układu krążenia w naszym regionie – mówi Marta Malec-Lech, odpowiedzialna w zarządzie województwa m.in. za obszar zdrowia. Po czym dodaje: - Z programu kardiologicznego w latach 2012-2019 skorzystało prawie 18 tys. osób. Do tej pory samorząd przeznaczył na ten cel nieco ponad 5 mln zł. Ale na tym nie poprzestajemy. Kolejne środki, jakie przekażemy w tym roku, to 700 tys. zł na konkretne prozdrowotne działania.
Program zdrowotny jest realizowany nieprzerwanie od 2012 roku. Jego głównym celem jest zmniejszenie umieralności i zachorowalności na choroby układu krążenia mieszkańców regionu. Jest on skierowany do pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i oddziałów kardiologicznych, u których stwierdzono wysokie ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych.
>>>ZOBACZ TEŻ: Śląskie: Ponad 10 mln zł na rehabilitację kardiologiczną
W ramach programu pacjenci są poddawani badaniom przesiewowym, w skład których wchodzi: pomiar masy ciała, wzrostu i obwodu pasa, pomiar ciśnienia tętniczego oraz badanie laboratoryjne: poziom lipidogramu i glukozy. Przeprowadzana jest także ocena ryzyka wg SCORE oraz porada specjalistyczna. Następnie pacjenci uczestniczą w profilaktycznych szkoleniach edukacyjnych, a część z nich bierze udział w prowadzonej przez specjalistów medycznych edukacji telefonicznej, celem pogłębienia wiedzy i utrwalenia zdrowych nawyków.
Do pracowników i uczniów szkół podstawowych z klas 7 i 8 skierowane są szkolenia edukacyjne, podczas których przekazywana jest wiedza o czynnikach ryzyka związanych z chorobami układu krążenia. W trakcie spotkań uczestnicy są motywowani do zmiany nawyków żywieniowych, a także swojego stylu życia, na ten bardziej prozdrowotny.
>>>ZOBACZ TEŻ: Jak wystawić e-receptę w bezpłatnym programie Gabinet drWidget?
W ostatnich ośmiu latach programem objęto 17 965 mieszkańców Małopolski. W 2020 roku liczba ta wzrośnie o kolejnych 2510 uczestników. Przedsięwzięcie koordynuje Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II w Krakowie pod przewodnictwem prof. dr hab. n. med. Piotra Podolca – konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie kardiologii.
W 2020 roku, dzięki podpisanej umowie, program będzie kontynuowany, a swoim zasięgiem obejmie minimum 1310 pacjentów POZ i oddziałów kardiologicznych. Zaplanowano przeprowadzenie zajęć edukacyjnych dla co najmniej 800 uczniów szkół podstawowych, a także wykładów edukacyjnych dla 400 dorosłych w zakładach pracy. W ramach przedsięwzięcia zostaną przeszkoloni kolejni nauczyciele prewencji – edukatorzy zdrowia, a także zostanie zrealizowana kampania edukacyjno-społeczna w lokalnych mediach.
Komentarze
[ z 9]
Każda akcja profilaktyki prowadzi do poprawienia jakości życia Polaków. Powinniśmy zrobić wszystko co w naszej mocy, by zapobiegać chorobom serca, układu ruchu i innym. Wielu pacjentów chciałoby np. wprowadzić do jadłospisu zdrowe posiłki, ale nie wie do końca jak to zrobić. W Internecie krąży ogromna ilość sprzecznych informacji. Brak wiedzy powoduje zniechęcenie i porzucenie starań o lepszą jakość potraw. Dlatego to my możemy stać się cennym źródłem informacji i oprócz leczenia farmakologicznego powinniśmy zwracać większą uwagę na działania wykraczające poza farmakoterapię.
Nie ulega wątpliwości, że bardzo duża rola jest po stronie lekarzy, aby zachęcać pacjentów do dbania o swoje zdrowie. Pacjenci bardzo często jak Pani wspomniała nie mają pojęcia jak prowadzić zdrowy styl życia. Nie ulega wątpliwościom, że Internet jest ogromnym źródłem wiedzy, która może być w odpowiedni sposób wykorzystania. Jeżeli pacjenci znajdą w nich jakieś ciekawe informacje, a także zalecenia, które być może będą chcieli wprowadzić w swoje życie to dobrze, aby wcześniej zostały one skonsultowane ze specjalistą. Dzięki temu będzie można uniknąć wszelkich nieporozumień, które mogą się okazać szkodliwe dla chorego, a przecież oczekiwany efekt jest oczywiście odmienny.
Profilaktyka jest bardzo ważna w przypadku każdej choroby. Jeżeli chodzi o zapobieganie schorzeń układu sercowo-naczyniowego to wciąż jest w naszym kraju spory problem. Wiele osób wciąż nie jest świadoma tego w jaki sposób należy dbać o swoje zdrowie. Tak na prawdę wcale nie jest to zbyt skomplikowane, a jeżeli istnieją pewne wątpliwości to można znaleźć wiele informacji w różnych źródłach. Cały czas wydaje się książki, czasopisma, a w Internecie regularnie pojawiają się różnego rodzaju poradniki w jaki sposób można zadbać o swoje zdrowie. Bardzo ważne jest jednak aby wszelkie działania skonsultować z lekarzem, tak aby wprowadzone zmiany nie były szkodliwe. Aktualnie istnieje wiele form aktywności fizycznej, którą można dostosować do stanu zdrowia i kondycji pacjentów. Ważne jest aby stopniowo zwiększyć poziom zaawansowania, tak aby nie doprowadzić do kontuzji, która spowodowałaby, że wykonywanie aktywności byłaby ograniczona.
Miło jest czytać, że od stosunkowo długiego czasu trwa współpraca pomiędzy szpitalem wspominanym w artykule, a samorządem. Jak widzimy na przestrzeni wielu lat z tego programu skorzystało wiele osób. Wydaje mi się, że może ich być znacznie więcej bowiem te właśnie osoby mogą przekazywać informacje innym osobom, które także mogą zadbać o swoje zdrowie. Bardzo podoba mi się pomysł, że zajęcia odnośnie profilaktyki są przeprowadzane w szkołach podstawowych. Po pierwsze chodzi o to, aby uświadomić najmłodszą część społeczeństwa jak ważne jest dbanie o zdrowie. Wiele młodych osób prowadzi niewłaściwy tryb życia oparty na produktach wysokoprzetworzonych oraz niskim poziomie aktywności fizycznej. Warto zaznaczyć, że młode osoby mogą przekazać informacje, które usłyszą w szkole swoim rodzicom oraz dziadkom, co w wielu przypadkach może wpłynąć na zmianę ich nawyków, które bardzo często są nieprawidłowe.
Choroby układu krążenia to główna przyczyna zgonów w Polsce i na świecie. Zmiana stylu życia oraz wczesna diagnostyka mogą odwrócić ten niekorzystny trend. Mimo coraz lepszej diagnostyki i nowocześniejszych metod leczenia umieralność w Polsce z powodu chorób układu krążenia należy do najwyższych w Europie. Na ich rozwój wpływa wiele czynników związanych ze współczesnym stylem życia, m.in.: nieodpowiednia dieta, palenie tytoniu i picie alkohol, stres czy brak lub niewystarczająca ilość aktywności fizycznej. Długotrwałe narażenie na te czynniki może prowadzić do licznych zaburzeń, m.in.: dyslipidemii, otyłości, cukrzycy czy nadciśnienia tętniczego krwi. Tylko wyeliminowanie niewłaściwych nawyków, możemy w dużym stopniu zminimalizować ryzyko zachorowania. Dla osób szczególnie narażonych na choroby układu krążenia został opracowany Program Profilaktyki Chorób Układu Krążenia, który ma na celu podniesienie wiedzy i świadomości pacjentów na temat chorób układu krążenia i zdrowego stylu życia, ale przede wszystkim zmniejszenie o 20 procent zachorowalności i umieralności Polaków z powodu chorób układu krążenia.
Aby w pełni cieszyć się zdrowym sercem i utrzymać naczynia krwionośne w prawidłowym stanie, bardzo ważna okazuje się być profilaktyka chorób układu krążenia. Dane statystyczne nie są optymistyczne i lekarze alarmują, że choroby krążenia są jedną z najczęstszych przyczyn zgonów zarówno w Polsce, jak i na świecie. Aby ustrzec się przed tymi schorzeniami, już dziś warto wcielić w życie profilaktykę chorób układu krążenia. Wystarczy przestrzegać kilku podstawowych zasad, by istotnie zwiększyć swoje szanse na długie zdrowie, silne serce i zdrowy układ krążenia. Dieta – bogata w antyoksydanty zawarte w warzywach i owocach, pełnoziarniste pieczywo, ryby, które są źródłem wielonienasyconych kwasów omega 3, uboga w tłuszcze i węglowodany. Ruch – aktywny wysiłek fizyczny, najlepiej na świeżym powietrzu dotlenia organizm, reguluje ciśnienie tętnicze oraz pobudza metabolizm. Ograniczenie używek – papierosy i alkohol mają dewastujący wpływ na nasze zdrowie, prowadzą do nadciśnienia oraz zwiększają ryzyko wystąpienia miażdżycy. Regularne badania – kontrola wartości ciśnienia, stężenia cholesterolu oraz poziomu cukru we krwi pozwoli na szybką interwencję w razie pogorszenia wyników. Ograniczenie stresu – unikanie nadmiernie stresujących sytuacji, pozwoli zredukować nagłe skoki ciśnienia, które bywają poważnym zagrożeniem dla zdrowia. Profilaktyka chorób układu krążenia to rozsądny krok w kierunku zdrowego i aktywnego życia. Pamiętajmy, że lepiej zapobiegać niż leczyć!
Według danych statystycznych choroby krążenia są główną przyczyną śmierci zarówno w Polsce, jak i na świecie. Do rozwoju chorób serca i układu krążenia najczęściej doprowadza miażdżyca naczyń krwionośnych, która zanim da objawy rozwija się długo i powoli. Dlatego odkładanie troski o serce na później może w najmniej oczekiwanym momencie zaowocować jako: zawał serca, udar mózgu czy nagły zgon. Na rozwój chorób układu krążenia wpływ mają liczne czynniki. Warto więc poznać co robić, aby serce było jak najdłużej zdrowe. Dla serca szczególnie groźna jest postać brzuszna otyłości (typu męskiego), w której tłuszcz odkłada się w obrębie klatki piersiowej i jamy brzusznej. Postać otyłości biodrowo-udowa (typu kobiecego), gdzie tłuszcz magazynuje się w okolicy bioder, pośladków i ud nie jest natomiast tak groźna. Dla dobrego stanu serca niezbędna jest więc zdrowa dieta obfitująca w produkty pełnoziarniste (ciemne pieczywo, płatki, kasze), makarony lub ziemniaki, warzywa, owoce, ryby morskie, niskotłuszczowy nabiał i w ograniczonej ilości chude mięso (kurczak i indyk bez skóry, chuda wołowina, dziczyzna). Polecanym tłuszczem są oleje roślinne (słonecznikowy, kukurydziany, rzepakowy) i oliwa oraz margaryny miękkie. Częste i regularne posiłki (4-5 razy dziennie) bez skłonności do przejadania się umożliwiają spalanie kalorii na bieżąco, ograniczając odkładanie zapasów tkanki tłuszczowej. Przy diecie należy zwrócić uwagę na tzw. witaminy antyoksydacyjne (A, C i E), które neutralizują wolne rodniki powstające w naszym ustroju pod wpływem np. palenia tytoniu, alkoholu, tłustego pożywienia, zanieczyszczeń środowiskowych czy promieniowania słonecznego. Wolne rodniki niszczą nasze komórki, co wpływa m. in. na rozwój chorób serca. Antyoksydantów jest dużo w warzywach i owocach (m. in. kapusta, kalarepa, papryka, pomidory, marchew, dynia, cykoria, sałata, morele), olejach roślinnych, wątróbce, rybach, serach. Zjadając codziennie ok. 0,5 kg „zieleniny” organizm jest w dobrym stopniu zabezpieczony w antyoksydanty. Jeśli dziennie spożycie warzyw i owoców jest niższe, to najlepiej jest już od dziś zacząć ich jeść więcej. Gdy z jakichś powodów zwiększenie udziału warzyw i owoców w diecie nie jest możliwe, pozostaje okresowa suplementacja tych witamin. Czas uświadomić sobie, że z każdym wypalonym papierosem rozwój miażdżycy się nasila, a ilość ochronnych witamin-antyoksydantów (witaminy C i E) maleje. Rzucenie palenia tytoniu nie jest łatwe, ale przy odpowiedniej motywacji jest realne. Można się dodatkowo wspomóc dostępnymi w aptekach bez recepty środkami odzwyczajającymi od papierosa w postaci gumy do żucia, inhalatora i plastrów przezskórnych, które zawierają określoną dawkę nikotyny łagodzącej lub eliminującej objawy głodu nikotynowego. Po pięciu latach od ostatniego wypalonego papierosa ryzyko rozwoju chorób serca u byłego palacza obniża się do poziomu dla osoby nigdy nie palącej. Jest więc o co walczyć! Niewielkie dawki alkoholu opóźniają rozwój miażdżycy, ponieważ podwyższają stężenie frakcji HDL cholesterolu czyli tzw. dobrego cholesterolu. W naszym kraju nadużywanie alkoholu jest wciąż dużym problemem społecznym. Dlatego, my lekarze, nie propagujemy wśród swoich pacjentów alkoholu jako remedium na miażdżycę, ponieważ łatwo jest dozwolone dawki alkoholu przekroczyć, co niweluje działanie ochronne na naczynia krwionośne i zagraża rozwojem uzależnienia alkoholowego. Serce jest mięśniem i z tego względu potrzebuje regularnego treningu. Wysiłek fizyczny związany z rekreacją usprawnia pracę serca, poprawia przepływ krwi w naczyniach wieńcowych, ułatwia zwalczanie zaburzeń lipidowych, reguluje ciśnienie krwi i zapobiega otyłości, a więc działa anty-miażdżycowo. Cierpiąc na przewlekłe schorzenia należy wcześniej skonsultować się z lekarzem. Oczywiście wybór aktywności powinien być dostosowany do kondycji i wydolności fizycznej. Może to być szybki marsz, nordic walking czyli marsz z kijkami, bieganie, pływanie, jazda na rowerze, chodzenie na stepperze, zajęcia aerobiku. Intensywność wysiłku należy zwiększać stopniowo, bo to ma być przyjemność. Ale celem jest osiągnięcie zasady polecanej obecnie przez kardiologów - 3 x 30 x 130, która oznacza, że ćwiczysz minimum 3 razy w tygodniu przez co najmniej 30 minut z intensywnością powodującą przyspieszenie tętna do 130 uderzeń na minutę. Tak prowadzony regularny wysiłek fizyczny pozwala utrzymać serce w dobrej kondycji! Utrzymujące się podwyższone ciśnienie krwi prowadzi do zwężenia tętnic i rozwoju blaszek miażdżycowych. Dlatego bardzo ważne jest jak najwcześniejsze wykrywanie nadciśnienia tętniczego i jego leczenie. Najlepiej jest mierzyć ciśnienie krwi rutynowo podczas każdej wizyty u lekarza. Coraz częściej w aptekach pojawiają się aparaty do samodzielnego pomiaru ciśnienia krwi. Warto wówczas poprosić farmaceutę, aby pokazał jak prawidłowo dokonać pomiaru i żeby pomógł interpretować wynik. Jeśli któraś z wartości pomiaru lub obie przekraczają 140/90 mm Hg, konieczna jest konsultacja lekarska. Badania naukowe wykazały, że nawet niewielkie obniżenie ciśnienia krwi może zmniejszyć ryzyko udaru o 35-45%, a ryzyko choroby niedokrwiennej serca o 20-25%. Więc i tu jest szansa na zdrowsze serce! Podwyższony poziom cholesterolu i jego frakcji LDL sprzyjają rozwojowi miażdżycy. Dlatego ważne jest okresowe sprawdzanie lipidogramu i jeśli wykazuje on nieprawidłowości konieczne staje się wprowadzenie zmian w codziennej diecie o czym jest wyżej. Jeśli sama dieta nie skutkuje lub obecne są inne czynniki ryzyka miażdżycy, to konieczne staje się włączenie farmakoterapii przez lekarza. W przebiegu cukrzycy dochodzi do zaburzeń gospodarki cholesterolowej oraz wielu innych, nie do końca poznanych zaburzeń metabolicznych, które ułatwiają rozwój miażdżycy tętnic. Dlatego konieczna jest okresowa kontrola poziomu cukru we krwi na czczo i jeśli jest on podwyższony wymaga leczenia. Bezpośrednią przyczyną zawału serca czy udaru mózgu jest często zakrzep powstający z płytek krwi w miejscu uszkodzenia śródbłonka naczyniowego i uniemożliwiający przepływ krwi. Nieocenioną przysługę daje nam tutaj znany od ponad stu lat i dostępny bez recepty kwas acetylosalicylowy, który hamuje agregację płytek krwi, zmniejszając w ten sposób skłonność do zakrzepów. Bez stresu nie byłoby życia, ponieważ to stres stymuluje nas do działania, poprzez wydzielane hormony: adrenalinę i hormony kory nadnerczy. Hormony te działają na układ krążenia przyspieszając rytm serca, podnosząc ciśnienie krwi i zwężając naczynia krwionośne. Im więcej stresów przeżywamy, tym bardziej nasze serce i naczynia są obciążone. Dlatego należy mierzyć siły na zamiary oraz podejmować działania rozładowujące stres i napięcie np. nauczyć dystansować się od pracy, oddawać się relaksowi lub ulubionym zajęciom sportowym. Osoby które w danym roku kalendarzowym są w wieku 35, 40, 45, 50 lub 55 lat mogą skorzystać z bezpłatnego „Programu profilaktyki chorób układu krążenia NFZ”. Program ten umożliwia określenie indywidualnego zagrożenia chorobami układu krążenia i wdrożenie odpowiedniego postępowania profilaktycznego. Prowadząc zdrowy styl życia w oparciu o powyższe zalecenia profilaktyczne mamy szansę cieszyć się sercem zdrowym na 100% przez długi czas.
Dbanie o osoby, które są obciążone kardiologicznie jest bardzo ważne w dzisiejszych czasach. Pamiętajmy o tym, że osoby te są dużo bardziej narażone na występowanie powikłań związanych z koronawirusem. Te jak się okazuje według ostatnich badań mogą dotyczyć także serca. Cieszy mnie fakt, że w naszym kraju stawia się coraz więcej na profilaktykę licznych chorób. Z pewnością zapobieganie chorobom jest dużo lepsze dla samych pacjentów, ale również pozwalają na oszczędności, które w polskiej ochronie zdrowia są bardzo potrzebne. Kampania edukacyjno-społeczna w lokalnych mediach to bardzo dobry pomysł. Warto zaznaczyć, że wiele starszych osób, które dotyczą te choroby często czerpią informacje właśnie z takich źródeł. Jeśli w takich miejscach będą umieszczane odpowiednie informacje to jest szansa na to, że trafi ona do większej liczby osób i będą się oni do nich stosować.
Moim zdaniem taka współpraca jest bardzo ważna w dzisiejszych czasach. Dzięki temu dużo sprawniej można podejmować różnego rodzaju decyzje, których celem jest polepszenie jakości leczenia. Liczę na to, że innych miejscach w naszym kraju taka współpraca coraz częściej będzie mieć miejsce. Podzielam Pani zdanie co do tego, że bardzo dobrym pomysłem jest skierowanie akcji do młodych ludzi, których celem jest ich uświadomienie jak ważne jest dbanie o zdrowie od wczesnych lat. Warto zaznaczyć, że różnego rodzaju schorzenia dotyczące układu krążenia są diagnozowane u coraz młodszych osób, co powinno być sygnałem do tego, że coś należy zadziałać w tej kwestii. Ciekawym pomysłem jest również przeprowadzanie wykładów dotyczących działań prozdrowotnych w zakładach pracy, co w dzisiejszych czasach nie jest zbyt częstym zjawiskiem, a jednak wiele osób w różnym wieku prowadzi niewłaściwy tryb życia. Pamiętajmy o tym, że każdy moment jest dobry na zmianę nawyków.